หลักสูตร การวิเคราะห์งานเพื่อความปลอดภัยด้วยเครื่องมือ JSA

หลักการและเหตุผล

สถิติการประสบอันตรายอันเนื่องมาจากการทำงานของสำนักงานประกันสังคมในรอบ 10 ปีที่ผ่านมา (พ.ศ. 2542-2551) พบว่ามีแนวโน้มลดลง โดยอัตราการประสบอันตรายทุกกรณีต่อลูกจ้าง 1,000 คน ในปี 2542 สูงถึง 32.3 ต่อ 1,000 คน ซึ่งมีแนวโน้มลดลง เรื่อยๆ จนกระทั่งปี 2551 ลดลงเหลือ 21.7 ต่อ 1,000 คน หากพิจารณาเฉพาะกลุ่มที่ประสบอันตรายกรณี ร้ายแรง (ตาย ทุพพลภาพ สูญเสียอวัยวะบางส่วน และหยุดงานเกิน 3 วัน) จะพบว่า มีแนวโน้มลดลง เช่นกัน จากอัตรา 10.2 ต่อ 1,000 คนในปี 2542 เหลือ 6.1 ต่อ 1,000 คน ในปี 2551 (ดร.วิภาวี ศรีเพียร, 2553)

จากสถิติดังกล่าวการลดลงของอุบัติเหตุเกิดจากการบริหารจัดการภายในกิจการหรือสถานประกอบการที่มีประสิทธิภาพในด้านต่างๆ อาทิเช่น 

1. เปิดโอกาสให้พนักงานได้มีส่วนร่วมในการเฝ้าระวังอุบัติเหตุและตรวจสอบระบบการป้องกันอุบัติเหตุในโรงงานอุตสาหกรรม

2. โรงงานอุตสาหกรรมได้สร้างอาคารถูกต้องตามหลักวิศวกรรม รวมถึงมีการออกแบบและติดตั้งเครื่องจักรและอุปกรณ์ป้องกันความปลอดภัยอย่างเหมาะสม

3. มีการกำหนดมาตรฐานความปลอดภัย กฎระเบียบและหลักความปลอดภัยในการทำงาน

4. รณรงค์ให้นายจ้างและลูกจ้างในสถานประกอบการ ตระหนักถึงความสำคัญของการป้องกันอุบัติเหตุ ให้มีความรู้และมีทักษะในการป้องกันอุบัติเหตุ อุบัติภัย และโรคที่เกิดจากการทำงาน

5. เจ้าหน้าที่ความปลอดภัย ดูแลความปลอดภัยให้คำปรึกษากับนายจ้าง ตรวจตราสถานการณ์และความเสี่ยงในการทำงาน และแนะนำลูกจ้างและแนะนำลูกจ้างในการดูแลตนเองขณะทำงานไม่ให้เกิดอุบัติเหตุหรือป้องกันไม่ให้เป็นโรคจากการทำงาน

6. มีการดำเนินงานตามมาตรฐานสากลทางด้านความปลอดภัย อนุกรมมาตรฐานคุณภาพ (ISO 9000) อนุกรมมาตรฐานการจัดการระบบอาชีวอนามัยความปลอดภัย (มอก.18000) (โรงเรียนสระบุรีวิทยาคม, 2563)

ดังนั้นเพื่อให้กิจการหรือสถานประกอบการสามารถควบคุมและป้องกันอุบัติเหตุได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น กิจการหรือสถานประกอบการควรดำเนินการจัดฝึกอบรม หลักสูตร การวิเคราะห์งานเพื่อความปลอดภัยด้วยเครื่องมือ (JSA) เพื่อให้ลูกจ้างได้รับทราบแนวทางการค้นหาอันตรายและเกิดความตระหนักในการป้องกันอันตรายที่ยังไม่เกิดขึ้น